Venezuela lideri Nicolas Maduro’nun kontrolündeki seçim kurulu, Devlet Başkanı’nın üçüncü dönemini kazandığını duyururken, Caracas’ta da eş zamanlı olarak havai fişekler patlamaya başladı.
Başkent, bu seçimdeki birçok şey gibi, hazırlığı önceden yapılmış bir geceye sahne oldu.
Muhalefet anında sonuçları tanımadığını duyurdu.
Ancak ülkedeki televizyon ekranlarının her karesinde itiraz değil kutlama vardı.
Ülkenin dört bir yanındaki ekranlar, Venezuela bayrağına sarınmış, dans eden ve başkanı destekleyen mutlu kalabalıkları gösterdi.
Evet, Nicolas Maduro’nun hala bazı sadık destekçileri var. Bunlara akıl hocası Hugo Chavez’e atıfla “Chavistalar” deniyor.
Ancak “Chavistalar”sayıları oldukça tartışmalı. Dahası seçimin sonuçları da öyle.
Şehir yeni bir sabaha uyanırken hükümet, seçim sonuçlarını doğrulama çağrıları ile karşı karşıya.
Zira muhalefet seçim öncesi anketlerde çok önde görünüyordu.
Güney Amerika’dan dokuz ülke, sonuçların “tam bir incelemeden geçirilmesini” talep etti ve Amerikan Devletleri Örgütü’nün (OAS) acil toplantıya çağrılması çağrısında bulundu.
Kuyruklar, yasaklamalar
Bazı şeyler tartışma götürmüyor. Bunlardan bazılarına seçim gözlemcisi olarak sahada bizzat tanık oldum.
Sandık merkezlerinde uzun kuyruklar vardı, ancak aynı anda içeri alınan insan sayısı çok azdı.
Bu durum, bazı insanların bezip evlerine dönmesi umuduyla kasıtlı olarak yapıldığı suçlamalarına yol açtı.
BBC ekibi bir sandık merkezine vardığında, sandık kurulu başkanına uluslararası medyanın orada olduğunu söyleyen bir telefon geldi. Daha sonra bir anda 150 kişinin içeri alınmasına izin verildi.
Hiç açılmayan bazı oy verme istasyonları vardı, bu da protesto gösterilerine ve yetkililerle çatışmalara yol açtı.
Aralarında polis okulu öğrencilerinin de olduğu bazı devlet çalışanlarına nasıl oy kullanacakları söylendiği yönünde iddialar vardı.
Dahası bazı sandık noktalarında oy verme sırasında dahi Maduro posteri var olmayı sürdürdü.
Devlet Başkanı’nın posterleri Caracas’ın hemen hemen her sokaktaydı.
İnsanlar mitinglerine otobüslerle taşındı, katılanlara ücretsiz yiyecek paketleri dağıtıldı.
Daha seçim hilesi iddiaları ortaya atılmadan önce bile şu soru sorulmuştu: Bu yarışma adil mi?
Muhalefet adaylarının seçime girmesi engellendi. Muhalefet çalışanları gözaltına alındı. Yurtdışındaki birçok Venezuelalı oy hakkı için kayıt yaptırmakta zorlandı ve birçok uluslararası seçim gözlemcisinin daveti iptal edildi.
Bunların hepsi muhalefeti bastırma girişimleri olarak görüldü.
Muhalefet seçim sonrası ülkedeki elektronik oy sisteminde usulsüzlük yapıldığını savunuyor. Oy verme işlemi sonrası basılan resmi çıktının ancak yüzde 30’unun sisteme girdiği öne sürülüyor. Bu çıktılar üzerinden sistemdeki sandık sonuçları karşılaştırılabiliyor.
Muhalefet sandık gözlemcilerinin sayım sürecinde engellendiğini açıklıyor.
Maduro hükümeti herhangi bir usulsüzlük iddiasını reddediyor ve bunun yerine “yabancı hükümetleri”, “operasyon” ile suçluyor.
Peki, bundan sonra ne olacak?
Hala çok fazla bilinmeyen şey var. Muhalefet, önümüzdeki günlerde sonuçlara nasıl itiraz edeceklerini açıklayacaklarını duyurdu.
Muhalefet ve uluslararası toplum, hükümetin yayınladığı sayıların, ayrıntılı olarak verilendirilmesini istiyor.
Maduro’nun Venezuela için ciddi sonuçlara yol açmadan, bu çağrılardan nasıl kaçınabileceğini söylemek zor.
Maduro seçim sonrası zafer konuşmasında, son seçimlerden sonra uygulanan ABD yaptırımlarını hatırlattı.
Ülkenin büyük krizde olan ekonomisi bu yaptırımlarla paralize oldu. Milyonlarca Venezuelalı ülkeden kaçtı, kalanların yarısı ise yoksulluk içinde yaşıyor.
Uluslararası toplum, Venezuela konusunda ne yapılabileceği konusunda bölünmüş durumda; bazı hükümetler, Maduro’yu adil seçim yapmaya bir şekilde zorlamayı amaçlayan yaptırımların “işe yaramadığını” gizli görüşmelerde dile getiriyor.
Yaptırımlar Maduro ve destekçileri tarafından ülkenin sorunları için de bahane gösteriliyor.
Venezuela’nın geleceği yalnızca kendisi için değil dünyanın geri kalanı için önemli.
Kitlesel göç, ABD’ye yöneldi ve burada bir kriz yarattı.
Ülkenin geniş petrol kaynakları nispeten kullanılamaz durumda. Batı’da Rusya, Çin, Küba ve İran, Caracas’ın yanında bir müttefik olmaya devam ediyor.
Ancak muhalefet de, bir mücadele vermeden geri adım atacağa benzemiyor.
News
